7 x wereldburgerschap zichtbaar maken in de school

Wordt dat wat jullie doen aan wereldburgerschap gezien door het team, leerlingen ouders? Om draagvlak voor wereldburgerschap te krijgen en te houden, is het ook belangrijk om te werken aan de zichtbaarheid van wereldburgerschap en de interculturele vaardigheden die daarbij horen. In dit blog geven Globi’s adviseurs Eliza en Minke zeven concrete en eenvoudige tips om wereldburgerschap ‘een gezicht te geven’ op jullie school.

1. Maak een aantrekkelijke poster

Een poster maken is een leuke en makkelijke manier om de visie van jullie school op wereldburgerschap duidelijk weer te geven. Benoem de visie in één of twee zinnen en zet daaronder de activiteiten per leerjaar die leerlingen zullen ondernemen. En maak, als dat lukt, gebruik van tekeningen, icoontjes of foto’s om een aantrekkelijk beeld te creëren. Hang de posters op door de school en gebruik ze bij open dagen om wereldburgerschap en de weg daar naartoe zichtbaar te maken. Bijvangst: bij het maken van de poster zul je terug moeten gaan naar de absolute kern van jullie visie. En dat is altijd een goede oefening. 

In Globi’s adviestraject ‘Doorlopende leerlijn Wereldburgerschap en Internationalisering’ is het creëren van draagvlak een belangrijk thema en het maken van een poster of infographic vaak onderdeel van het traject.

2. Maak een woordslang over wereldburgerschap

Het maken van een woordslang is een activiteit die je met zowel docenten als leerlingen kunt doen en een direct visueel resultaat heeft dat je kunt ophangen in de klassen en gangen. Een woordslang maken is een taalspel waarbij je de laatste letter van een woord gebruikt om er weer een nieuw woord van te maken. Gebruik de centrale vraag ‘Waar denk je aan bij wereldburgerschap?’ bij het maken van de woordslang. Het werken aan de woordslang versterkt de betrokkenheid van docenten en leerlingen bij het begrip wereldburgerschap en achteraf doet de woordslang ‘wereldburgerschap’ opvallen in de lokalen. Maak het jezelf gemakkelijk en download het template dat we maakten voor het maken van een woordslang over wereldburgerschap.

3. Hang een ideeënbord op

Is er een plekje beschikbaar of te creëren voor wereldburgerschap in de personeelskamer van jullie school? Hang er een ideeënbord op om ervoor te zorgen dat docenten bezig blijven met het onderwerp! Help je collega’s op weg door wat prikkelende vragen op het bord te hangen, anders blijft het bord vaak een lege plek. Een paar voorbeelden: 

• Is iedereen bij geboorte gelijk een wereldburger?
• Welke interculturele ervaring was voor jou het moeilijkste?
• In hoeverre is wereldburgerschap een verantwoordelijkheid van scholen?

Natuurlijk kun je zo’n bord ook gebruiken om leerlingen betrokken te houden bij het thema wereldburgerschap. Hang hem dan op in de aula of kantine. 

Bovenstaande vragen komen uit onze gesprekskaartenset ‘Wereldburgerschap en Internationalisering’’. Deze gesprekskaartenset is een tool om op een laagdrempelige manier met elkaar te praten over wereldburgerschap en internationalisering. Benieuwd welke vragen er nog meer in de gesprekskaartenset zitten? Vraag een exemplaar aan via ons contactformulier.

4. Geef leerlingen een rol bij het invullen van het onderwijs

Het lijkt een open deur, maar toch is het lang niet standaard: laat leerlingen helpen hun eigen onderwijs vorm te geven. Juist op het gebied van wereldburgerschap! Want de vraag wie zij willen zijn in onze wereld, is nogal een wezenlijke. Vraag leerlingen eens wat ze willen doen om zich te ontwikkelen in hun wereldburgerschap. En vraag daarna verder: wat leer je daarvan op het gebied van wereldburgerschap? We hielden laatst een interview met Bram Verhoeff, leraar Engels en coördinator Internationalisering en Diversiteit op een VO school in Zwolle. Hij bedacht de “Cross Cultural Challenge NL”: een activiteit waarmee leerlingen gedurende een aantal dagen lang oversteken naar andere culturen binnen ons eigen land. Leerlingen gaan niet alleen mee op die expeditie, maar ze zijn ook mede-ontwikkelaar. Voorwaarde is dat ze goed kunnen beargumenteren waarom een activiteit belangrijk is. 

5. Benoem (oud)leerlingen tot ambassadeurs

Er zijn altijd leerlingen die het belang van wereldburgerschap meer voelen dan andere leerlingen. Die een intrinsieke motivatie hebben om in het begrip cultuur te duiken of meteen inzien waarom ze interculturele vaardigheden nodig hebben wanneer ze straks verpleger of wijkagent willen worden. Hun enthousiasme kan een rol spelen in het activeren van andere leerlingen en in het inspireren van docenten en ouders. Benoem deze leerlingen tot ambassadeur Wereldburgerschap! Voorbeelden van wat een ambassadeur zou kunnen doen: 

• Een blog of artikel schrijven voor de website van de school
• Interview met lokale of regionale omroep of krant 
• Een stand ‘Wereldburgerschap’ bemannen tijdens de open dag van de school
• Een klankbord zijn voor de werkgroep Internationalisering en Wereldburgerschap
• Een intercultureel onderzoek doen om dit later te presenteren of hierover les te geven aan medeleerlingen
• Gesprekken voeren over wereldburgerschap met bijvoorbeeld internationale gemeenschappen in de omgeving, de burgemeester/wethouder, de eigenaar van de Surinaamse toko etc. 

Ambassadeurs Wereldburgerschap zullen door het ondernemen van zulke activiteiten groeien in hun eigen interculturele vaardigheden en tegelijkertijd anderen aansteken.

6. Geef burgerschap een duidelijke plek op de schoolwebsite 

Laten zien dat je met wereldburgerschap bezig bent betekent ook je digitale visitekaartje updaten. Je website is je grote communicatiekanaal: gebruik het om jullie visie en aanpak op wereldburgerschap in de spotlights te zetten. En houd je informatie actueel door er ook foto’s, quotes en korte verhalen en videoverslagen van leerlingen en docenten over activiteiten te plaatsen. Zo krijgt iedereen een goede indruk van wat wereldburgerschap in de praktijk bij jullie inhoudt.

7. Breng het thema in bij vergaderingen 

Een beetje een saaie afsluiter, maar niet minder belangrijk: agendeer wereldburgerschap. Wereldburgerschap is niet iets dat je erbij doet, maar echt onderdeel van het onderwijs. Daarmee verdient het ook een duidelijke plek op de agenda’s. Wat doen we, hoe kunnen we het verbeteren en welk effect heeft het? Hoe kunnen we elkaar helpen? Ook door het onderwerp regelmatig op de agenda te hebben houd je wereldburgerschap in ontwikkeling. 

Nieuwsgierig geworden naar ons Adviestraject Doorlopende Leerlijn Wereldburgerschap en Internationalisering? Ontdek het programma hier.