Burgerschapsland als gespreksstarter: 4 vragen die aan het denken zetten
Onze kersverse landkaart van Burgerschapsland al gezien? Deze fictieve kaart helpt je om grip te krijgen op burgerschap en burgersschaponderwijs op jullie school. De kaart bevat belangrijke aandachtsgebieden, de meest essentiële termen, de krachtige speelvelden die er zijn én legt betekenisvolle en spitsvondige verbindingen. Wat dacht je bijvoorbeeld van het Meer van Reflectie, de Burgerschapsbergen, Fort Weerstand en steden als Verwondering en Bewustwording?

Burgerschapsland als gespreksstarter
Wil je, samen met collega’s, het gesprek aangaan over jullie kijk op burgerschap? En samen onderzoeken hoe jullie vinden dat burgerschapsonderwijs er op jullie school, met jullie leerlingenpopulatie, uit moet zien? Deze kaart van Burgerschapsland kan jullie daar op een inspirerende, toegankelijke en effectieve manier bij helpen. Gebruik de kaart als een praatplaat aan de hand waarvan jullie een dialoog kunnen voeren die de basis vormt voor jullie visie op en aanpak van jullie burgerschapsonderwijs.
De 4 doordenkers
Om je op weg te helpen met die dialoog hebben we, naast de kaart van Burgerschapsland, ook vier doordenkers voor je:
- Wat zijn de woorden die jullie meteen opvallen? En wat zegt dat over jullie gevoelens en opvattingen over burgerschap?
Met deze vraag haal je de opvattingen en gevoelens naar boven die het meest aan de oppervlakte liggen bij mensen. Door deze als eerste te achterhalen en te bespreken, zullen deelnemers aan je gesprek zich gehoord en wellicht ook begrepen voelen.
- Waar sta jij in het land van burgerschap? En waarom sta je daar?
Met deze doordenker breng je van de deelnemers aan de dialoog in kaart wat ze belangrijk vinden en waar ze zichzelf zien als het gaat om burgerschap. Dit werkt verhelderend voor de hele groep, maar ook voor individuen zelf.
- Waar wil jij heen reizen? En wat heb je ervoor nodig om daar te komen?
Met deze doordenker ontdekken jullie welke reizen deelnemers van de dialoog willen maken. Welke berg ze willen beklimmen, welk water ze willen oversteken, welke wegen ze willen bewandelen. Wat is hun stip op de horizon als het gaat om burgerschap? En wat hebben ze nodig om daar te komen denken ze en welke drempels kunnen ze tegenkomen. Met deze doordenker ontdek je waar de passie ligt van mensen, waar ze de meeste affiniteit mee hebben en welke zorgen ze mogelijk hebben.
- Jullie maken een groepsreis: hoe ziet die reis eruit? Omschrijf hem in 5 woorden.
Deze doordenker brengt de individuen binnen jullie groep weer bij elkaar. Met bovenstaande vragen hebben deelnemers onderzoek gedaan naar zichzelf, maar als ze samen door Burgerschapsland navigeren, hoe ziet hun reis er dan uit? Met deze vraag kunnen jullie samen de brede kaders scheppen voor het werken aan jullie burgerschapsonderwijs.
Verslaglegging
Na deze vragen klinkt het woord ‘verslaglegging’ natuurlijk saai. En je wilt ook niet dat de verslaglegging te veel afleidt van het gesprek dat jullie voeren. Toch is het handig om jullie bevindingen op een of andere manier te noteren. Tip: pak er een flip-over en wat post it’s bij en noteer de belangrijke woorden die tijdens jullie gesprek worden genoemd per vraag. Of maak een woordwolk bij elke vraag van de woorden, thema’s, dilemma’s en dergelijke die naar boven komen. Zo leg je jullie bespreking op een leuke, actieve manier vast en kun je hier bij het zetten van de volgende stap op teruggrijpen.
Meer weten over de kaart van Burgerschapsland? De kaart is hier kosteloos aan te vragen.
We geven ook de workshop ‘Navigeren door Burgerschapsland’ bij scholen, bijvoorbeeld als onderdeel van een studiedag burgerschap.