Meten is weten:
Analyse van je burgerschapsaanpak
Veel scholen zijn inmiddels goed op weg met hun burgerschapsaanpak en hebben vaak een duidelijke visie staan, leerthema’s en/of leerdoelen bepaald, en een inventarisatie uitgevoerd van op welke manier er binnen de school aan burgerschap gewerkt wordt. Waar echter nog stappen kunnen worden gezet, is inzichtelijk krijgen hoe daadwerkelijk voor álle leerlingen burgerschap in het curriculum geborgd wordt en wat er nodig is om volgens een opbouwende en doelgerichte lijn binnen en buiten de lessen burgerschapsontwikkeling te stimuleren.
Neem je curriculum onder de loep
Globi heeft een analysetool ontwikkeld om het gehele burgerschapscurriculum onder de loep te nemen. Door middel van interviews met elke sectie en elke docent wordt deze tool ingevuld en kan er een analyse gedaan worden van op welke manier leerlingen nu in aanraking komen met de verschillende centrale burgerschapsthema’s en bouwstenen. Uit deze analyse komt de volgende informatie naar voren:
- Worden de gekozen leerdoelen in het huidige curriculum voldoende in de praktijk gebracht?
- Voldoet het huidige curriculum aan de in de burgerschapswet vastgelegde bouwstenen en zien we de (concept)kerndoelen van SLO voldoende terug?
- Welke activiteiten zijn er voor de verschillende jaarlagen en niveaus en welke activiteiten worden er voor alle leerlingen aangeboden?
- Zijn deze activiteiten voldoende opbouwend?
Bovenstaande informatie geeft een uitstekende basis voor het opzetten van een burgerschaps-actieplan. Stel, uit de analyse blijkt dat de aandacht voor democratische betrokkenheid in 4 havo ondermaats is. Of dat leerlingen van het gymnasium weliswaar veel in contact komen met verschillende culturen via buitenschoolse activiteiten en daarmee de beoogde ontwikkeling op het gebied van diversiteit aanboren, maar dat dat niet geldt voor de leerlingen van het vmbo. Dan is duidelijk waar de prioriteit ligt: we weten op welk vlak we nieuwe activiteiten moeten gaan ontwikkelen en het burgerschap aanbod moeten uitbreiden. Al dit soort inzichten helpt de directie of de werkgroep burgerschap een plan te maken voor de juiste interventies, die bijdragen aan een burgerschapsaanpak die zowel samenhangend als doelgericht is. Er wordt duidelijk hoe het beleid op papier tot uiting komt in de praktijk, en hoe dit geoptimaliseerd kan worden. Met tot doel alle leerlingen op een passende en effectieve wijze in contact te brengen met burgerschapsvorming.
Link tussen papier en praktijk
Let op: deze analyse is een waardevolle tussenstap in je burgerschapsaanpak, een link tussen papier en praktijk. Het is geen eindproduct. Het helpt je om:
- Inzicht te krijgen in hoe de wettelijke eisen in je huidige aanpak ondervangen worden
- Inzicht te krijgen in hoe de burgerschapsaandacht verdeeld en opgebouwd is binnen je huidige aanpak
- Te bepalen welke interventies er moeten worden opgezet om de aanpak te verbeteren en op basis daarvan je beleid aan te scherpen of een implementatieplan op te stellen.
Wie kan deelnemen aan dit traject?
Dit traject is geschikt voor scholen die al het nodige hebben uitgewerkt op het gebied van burgerschap, zoals:
- Een heldere en concrete schoolvisie op burgerschap.
- Inzicht in de leerlingenpopulatie: wie zijn onze leerlingen en wat hebben ze nodig om als burger tot bloei te komen in onze maatschappij?
- Deze thema’s en leerdoelen hebben vertaald naar een rubric met heldere hoofd- en tussenstappen, waarin de bouwstenen en de SLO doelen bewust zijn meegenomen
- Een eerste inventarisatie hebben gedaan van de burgerschapsactiviteiten, zodat bepaald kan worden waar de focus ligt.
Hoe gaan we te werk?
Stap 1: We nemen jullie visie en leerdoelen onder de loep en bespreken deze aan de hand van jullie leerlingenpopulatie. Wat is de argumentatie achter de gekozen thema’s en hoe dragen zij bij aan de beoogde burgerschapsontwikkeling van de leerlingen, per niveau en per leerjaar? Zien we de bouwstenen en SLO doelen voldoende terug in de leerdoelen? Dit is belangrijk, omdat we moeten ‘weten wat we meten’.
Stap 2: Wanneer de leerdoelen voldoende helder en onderbouwd zijn, verwerken we deze in onze analysetool. Naast de leerdoelen, bouwstenen en eventuele aandachtspunten van de school maken we de tool op maat voor al jullie jaarlagen en niveaus.
Stap 3: Daarna maken we een planning voor de inventarisatiedagen: welke vragen gaan we stellen en wie nodigen we uit? Een adviseur van Globi komt op de afgesproken dagen naar jullie school om in een rustige afgesloten ruimte via een strakke planning docenten te ontvangen en te interviewen. De Globi-adviseur verwerkt vervolgens alle uitkomsten in de tool.
Stap 4: Na de inventarisatiedagen, waarvan het aantal afhankelijk is van de grootte van jullie school, gaan wij op het Globi- kantoor aan de slag met de analyse. Waar nodig, zullen wij vragen ter verheldering stellen aan een centrale contactpersoon van jullie school. Het is belangrijk dat deze persoon tijdens een afgesproken periode goed bereikbaar en beschikbaar is.
Stap 5: Wij maken een analyse in Excel + een ‘publieksvriendelijke’ versie met daarin de belangrijkste conclusies samengevat. Op basis van de uitkomsten schrijven wij een eerste verslag met aanbevelingen, die wij met jullie bespreken.
Stap 6: Op basis van dit gesprek maken wij een eindverslag, verwerkt in een eerste format voor een implementatieplan. Hierin is zichtbaar welke interventies we jullie aanraden om jullie burgerschapsaanpak meer doelgericht en samenhangend te maken met voldoende ruimte en aandacht voor álle leerdoelen en bouwstenen. Hier kunnen jullie vervolgens zelfstandig mee verder.
Doorlooptijd en investering
De financiële investering voor dit traject kan beperkt blijven wanneer het MT zich committeert aan een efficiënte planning en beschikbaarheid van docenten. Elke (strategisch gekozen) docent moet vrijgemaakt worden om 45 minuten te worden geïnterviewd door onze adviseur. Met goede en heldere afspraken vooraf en een strakke planning en beschikbaarheid vanuit jullie kunnen we alle stappen al binnen een maand tot anderhalve maand doorlopen.
Over dit analyse-traject
Een effectieve link tussen papier en praktijk die doelgerichte informatie geeft over de benodigde aanpassingen en versterkingen van je burgerschapsaanpak.
Geschikt voor PO -en VO-scholen
Kosten Vraag een offerte aan
Interesse?
Plan een afspraak in met Danny voor een vrijblijvend advies. We kijken samen naar de mogelijkheden voor jullie situatie. Dat kan via een video-gesprek, telefonisch of op locatie.
Andere adviestrajecten
Interessante kennisartikelen
Training Cultuur in Dialoog: over lesgeven in de dynamiek van culturele diversiteit
De studentenpopulatie wordt bij veel MBO-scholen steeds diverser. En ook de mensen met wie studenten te maken krijgen als ze in de praktijk aan de slag gaan hebben steeds vaker verschillende culturele achtergronden. Dat brengt de nodige uitdagingen met zich mee, zowel voor studenten als voor docenten. Om docententeams te versterken in het lesgeven binnen […]
Waarom een adviesbureau onderwijs inschakelen voor internationalisering?
Internationalisering in het onderwijs is de afgelopen jaren flink veranderd. Natuurlijk doordat mobiliteit door corona op zijn gat ligt, en omdat internationalisering het afgelopen jaar…
Waarom is burgerschap de verantwoordelijkheid van scholen?
Deze vraag komt regelmatig terug als we met docententeams in gesprek gaan over burgerschap. Natuurlijk kun je antwoorden met: ‘Omdat de wet het verplicht stelt’. Maar hoewel dat een feit is, werkt dat antwoord niet erg bevredigend. Onlangs lazen we een essay van Tamar de Waal, geschreven in 2019 voor het Nationaal Comité 4 en […]
Op de hoogte blijven?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief.
In onze maandelijkse nieuwsbrief delen we artikelen, data van webinars en evenementen, burgerschapsinspiratie -en lesideeën en nieuwe ontwikkelingen, producten en diensten van Globi.
"*" geeft vereiste velden aan
